آلیاژ برنج چیست؟ آلیاژ برنج از چه فلزاتی تشکیل شده است؟ اصلی ترین ترکیب آلیاژ برنج از مس و روی تشکیل شده است. برنج آلیاژی از این نوع فلزات می باشد. به دلیل کاربرد فلز برنج، ویژگیهای مکانیکی و مقاومت در برابر خوردگیاش، در صنایع مختلفی مانند ساخت ابزارآلات، جواهرسازی و ساخت قطعات صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد. نسبت مس به روی در آلیاژ برنج میتواند تغییر کند و این تغییرات تأثیر مستقیمی بر خواص مکانیکی و شیمیایی آن دارد. معمولاً نسبت مس در این آلیاژ بین 55 تا 90 درصد و نسبت روی بین 10 تا 45 درصد متغیر است.
فلز برنج و آلیاژهای برنج ویژگیهای بسیار خوبی دارند که باعث شده در مصارف صنعتی، کاربردهای وسیعی داشته باشند. با ما همراه باشید تا شما را با ویژگیها و کاربردهای آلیاژ برنج آشنا کنیم. آلیاژهای برنج، مستحکم، سخت و مقاوم هستند و با توجه به خاصیت میکروب کشی خوبی که از خود نشان می دهند (اثر اولیگودینامیک) در بیمارستانها و مکانهای بهداشتی به وفور از آنها استفاده میشود. آلیاژهای برنج در مقایسه با ترکیبات خود یعنی فلز روی و مس، چکش خواری بیشتری دارند.
امیدواریم با خواندن این مقاله بتوانید اطلاعات مفیدی کسب نمایید.
خواص آلیاژ برنج و ویژگی های آن
آلیاژ برنج به دلیل ترکیب خاص مس و روی، دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که آن را برای کاربردهای مختلف صنعتی و خانگی مناسب میسازد. در ادامه، به برخی از خواص آلیاژ برنج اشاره میکنیم:
- مقاومت در برابر خوردگی:
- ورق برنج به دلیل ترکیبات شیمیاییاش دارای مقاومت خوبی در برابر خوردگی در محیطهای مرطوب و خورنده است. این ویژگی آن را برای استفاده در ساخت قطعات دریایی، لولهها و اتصالات آبی مناسب میسازد.
- شکلپذیری:
- از خواص آلیاژبرنج می توان گفت که بسیار شکلپذیر و نرم است، به طوری که به راحتی میتوان آن را به اشکال و قطعات مختلف تبدیل کرد. این خاصیت باعث میشود که برنج برای فرآیندهای ماشینکاری، تراشکاری و خمکاری مناسب باشد.
- رسانایی حرارتی و الکتریکی:
- یکی از مهمترین خواص فلز برنج این مسئله است که دارای رسانایی خوبی برای گرما و برق است. این ویژگی باعث میشود که از آن در کاربردهای الکتریکی و حرارتی مانند ساخت رادیاتورها و قطعات الکترونیکی استفاده شود.
- مقاومت مکانیکی:
- برنج دارای مقاومت مکانیکی بالاست و به خوبی میتواند فشار و تنشهای مکانیکی را تحمل کند. این خاصیت آن را برای ساخت قطعاتی که نیاز به استحکام بالا دارند، مناسب میسازد.
- قابلیت جوشکاری و لحیمکاری:
- کاربرد برنج این است که به راحتی قابل جوشکاری و لحیمکاری است؛ که این ویژگی برای تولید و تعمیر قطعات فلزی مفید است.
- ضد باکتری بودن:
- فلز مس موجود در برنج خاصیت ضد باکتری دارد، که باعث میشود این آلیاژ برای کاربردهای بهداشتی مانند ساخت سینکها، دستگیرههای در و لولههای آب بهداشتی مناسب باشد.
- قابلیت پرداخت و پولیش:
- برنج به راحتی قابلیت پرداخت و پولیش دارد، که این خاصیت باعث میشود آن را در ساخت اشیاء زینتی و دکوراتیو مورد استفاده قرار دهند.
- ظاهر زیبا و براق:
- از دیگر کاربرد آلیاژهای برنج در زندگی می توان گفت که دارای رنگ طلایی و براق است که آن را برای ساخت زیورآلات، آلات موسیقی و اشیاء هنری جذاب میسازد.
این ویژگیها و خواص آلیاژ برنج، آن را به یک ماده بسیار محبوب و پرکاربرد در صنایع مختلف تبدیل کرده است.
نکته: همانطور که میدانید آلیاژ برنج از ترکیب دو عنصر مهم مس و روی ساخته میشوند. با تغییر در مقدار مس و روی، به آسانی خواص آلیاژ برنج نیز عوض میشود. فلزاتی چون، آلومینیوم، سرب، آرسنیک و … چون در برابر خوردگی مقاوماند غالبا در ساخت قطعات گوناگون دستگاههای تولیدی و صنعتی به کار برده میشوند.
7 کاربرد آلیاژ برنج
- در ساخت آلات موسیقی چون، ساز بادی، هورن و… از آلیاژ برنج کمک گرفته میشود.
- استفاده از آلیاژهای برنج برای انتقال آب توسط لولهها و اتصالات دیگر کاربرد زیادی دارد.
- کاربرد آلیاژ برنج برای ساخت موتورهای دریایی و قطعات پمپها بسیار رایج است.
- از کاربردهای رایج آلیاژ برنج در ساخت قطعات ساعت، ترمینالهای برق و مهمات است زیرا این آلیاژ ماهیت غیرمغناطیسی دارد، یعنی تحت تاثیر انرژی مغناطیس قرار نمیگیرد.
- آلیاژ برنج C-360، ترکیبی است که دارای عنصر مس، روی و سرب است. این آلیاژ مانند دیگر آلیاژهای برنج مقاومت و سختی خوبی دارد و بهکارگیری آن در ساخت ماشین آلات بسیار مناسب است.
- در ساخت پیچ و مهره، قطعات رشتهای و… نیز از برنج (آلیاژ) استفاده میکنند.
- کاربرد فلز برنج شامل موارد دیگر مانند ساخت و ساز، ترمینالها، شیر آب، انژکتورها و… می شود.
کاربرد آلیاژ برنج در صنایع مختلف چیست؟
امروزه فن آوری های تولید مدرن و صنایع بسیاری از برنج (Brass) استفاده می کنند؛ چرا که کاربرد ورق برنج و خواص فلز برنج، متناسب با نیازهای صنایع مختلف می باشد. در اینجا برخی از فناوری های رایج تولیدی که از برنج استفاده می کنند آورده شده است:
- ریخته گری: ریخته گری برنجی فرآیندی است که در آن برنج مذاب در قالب ریخته می شود تا شکل خاصی ایجاد شود. این روش اغلب برای ایجاد قطعات پیچیده مانند زیور آلات تزئینی، یراق آلات و مجسمه ها استفاده می شود.
- اکستروژن: در فرآیند اکستروژن، برنج حرارت داده می شود و با فشار از طریق قالب عبور می کند و اشکال طولانی و پیوسته مانند لوله ها، میله ها یا پروفیل ها را ایجاد می کند. این روش معمولاً برای ساخت سخت افزار برنجی، چارچوب در و پنجره و قطعات لوله کشی استفاده می شود.
- آهنگری: آهنگری برنجی شامل حرارت دادن فلز تا زمانی که چکش خوار شود و سپس اعمال نیرو برای شکل دادن به آن است. قطعات برنجی فورج شده به دلیل استحکام و دوام خود شناخته شده اند و آنها را برای کاربرد در صنایع خودروسازی، هوافضا و دریایی ایده آل می کند.
- مهر زنی: مهر زنی برنجی شامل استفاده از پرس و قالب برای برش و شکل دادن ورق های برنجی به اشکال دلخواه است. این فرآیند اغلب برای ایجاد اجزای کوچک و نازک مانند کنتاکت های الکتریکی، تزئینات تزئینی و نشان ها استفاده می شود.
- ماشینکاری: برنج به دلیل ماشینکاری عالی خود شناخته شده است که امکان برش، حفاری، فرز و تراشکاری آسان را فراهم می کند. برنج در ماشینکاری برای ساخت قطعات مختلف از جمله چرخ دنده ها، شیرها، اتصالات و اجزای دقیق مختلف استفاده می شود.
- نورد: نورد برنجی شامل عبور فلز از یک سری غلتک برای کاهش ضخامت آن و ایجاد ورق یا نوار است. سپس از این ورق های برنجی برای طیف وسیعی از کاربردها مانند پانل های تزئینی، قطعات الکتریکی و مبدل های حرارتی استفاده می شود.
- ترسیم: فرآیند کشیدن برنج شامل کشیدن برنج از طریق یک قالب یا مجموعه ای از قالب ها برای ایجاد لوله ها، سیم ها یا سایر اشکال دراز است. این تکنیک اغلب برای تولید سیم های برق، کابل ها و لوله ها برای صنایع مختلف استفاده می شود.
- طراحی عمیق: طراحی عمیق فرآیندی است که در آن یک ورق برنجی با استفاده از یک سری قالب ها به تدریج به شکل سه بعدی در می آید. این تکنیک برای ساخت قطعاتی مانند سینک آشپزخانه، زنگ سازهای برنجی و قطعات خودرو استفاده می شود.
- ریسندگی: ریسندگی برنجی فرآیندی است که در آن یک دیسک مسطح برنجی با سرعتهای بالا میچرخد و با استفاده از غلتکها یا ابزار روی قالب یا قالب شکل میگیرد. از این روش برای ایجاد اجزای توخالی و متقارن مانند آباژور، کاسه های تزئینی و آلات موسیقی مانند سنج استفاده می شود.
- آبکاری: در آبکاری، لایه نازکی از برنج از طریق یک فرآیند الکتروشیمیایی بر روی فلز دیگری (معمولاً فولاد یا آهن) رسوب میکند. این روش برای ارائه یک پوشش تزئینی و مقاوم در برابر خوردگی بر روی محصولات مختلف مانند شیرآلات، دستگیره درها و وسایل روشنایی استفاده می شود.
- لحیم کاری: لحیم کاری فرآیندی است که شامل اتصال دو فلز با استفاده از ماده پرکننده، معمولاً برنج است که نقطه ذوب کمتری نسبت به فلزات در حال اتصال دارد. این فرآیند معمولاً برای ایجاد اتصالات ضد نشت در لوله کشی، سیستم های HVAC و کاربردهای خودرو استفاده می شود.
- متالورژی پودر: متالورژی پودر شامل فشرده سازی پودر برنج به شکل دلخواه و سپس حرارت دادن آن تا دمای زیر نقطه ذوب آن است. این فرآیند تولید قطعات پیچیده برنجی را با دقت و دقت بالا امکان پذیر می کند و آن را برای کاربرد در صنایع خودروسازی، هوافضا و الکترونیک مناسب می کند.
- چاپ سه بعدی (Additive Manufacturing): تولید افزودنی یا پرینت سه بعدی یک فناوری نوظهور است که امکان ایجاد اجزای پیچیده برنجی را با رسوب مواد لایه به لایه فراهم می کند. در حالی که به اندازه سایر فرآیندهای تولید رایج نیست، چاپ سه بعدی با برنج در صنایعی مانند جواهرات، هنر و هوافضا، جایی که به قطعات پیچیده و سفارشی شده نیاز است، رواج یافته است.
- سیم EDM (ماشین کاری تخلیه الکتریکی): سیم EDM یک فرآیند ماشینکاری غیر سنتی است که از تخلیه الکتریکی برای برش برنج و سایر مواد رسانا با دقت بالا استفاده می کند. این فرآیند برای ساخت اجزای برنجی پیچیده و پیچیده ای که تولید آنها با استفاده از روش های ماشینکاری مرسوم دشوار است، مناسب است.
- برش لیزری: برش لیزری فرآیندی غیر تماسی است که از پرتو لیزر متمرکز برای برش ورق های برنجی به اشکال دلخواه با دقت و دقت بالا استفاده می کند. این روش اغلب برای ایجاد طرح ها و نقش های پیچیده در صنایع تزئینی، جواهرات و الکترونیک استفاده می شود.
- برش واترجت: برش واترجت یکی دیگر از فرآیندهای برش غیر تماسی است که از یک جریان پرفشار آب مخلوط با ذرات ساینده برای برش برنج و سایر مواد استفاده می کند. این روش برای برش ورق های ضخیم برنجی مناسب است و می تواند اشکال پیچیده ای را با حداقل ضایعات مواد ایجاد کند.
مطالعه مفید: آلیاژ برنج چیست؟ اهمیت و کاربرد آلیاژ ورق برنج در زندگی
انواع آلیاژ برنج
- فلز طلاکاری، شکل بسیار متداولی از برنج است و دارای 95 درصد مس و 5 درصد روی میباشد. آلیاژ نرم برنج که برای فلز طلاکاری بهینه شده است به خوبی چکش خوار بوده و قابلیت تبدیل به اشکال مختلف را دارد.
2. از انواع دیگر برنج، برنج حکاکی است. این نوع ورق برنجی حاوی 1 الی 2 درصد سرب است. از آنجا که از این نوع ورق برنجی برای ساخت انواع مدالها استفاده میکنند، نام برنج حکاکی را برای آن انتخاب نمودهاند. کاربردهای دیگر برنج حکاکی شامل ساخت لوازم آرایش، اجزای ساعت، کنتور و… است.
3. برنج آرسنیک نیز یکی دیگر از انواع آلیاژهای برنج است که حاوی 0.3 درصد عنصر آرسنیک می باشد. این عنصر از خوردگی فلز در برابر آب جلوگیری میکند؛ پس مقاومت برنج آرسنیکی در برابر آب بسیار بالا است از این رو از آن برای ساخت لوله کشی آب، مبدلهای حرارتی، مخزنها، بدنه رادیاتور و… استفاده میشود. برنج آرسنیک دارای رنگ زرد روشن و زیبایی است. این نوع آلیاژ نیز مانند سایر آلیاژهای برنج، به خوبی شکلپذیر است.
خواص آلیاژ برنج و کاربرد آلیاژها در زندگی باعث شده که میزان فروش ورق برنج نیز بالا برود.
برای مشاوره و خرید ورق برنجی پامنار رحیمی با بازارفلز تماس بگیرید.
شما میتوانید برای خرید ورق برنجی رحیمی در انواع ضحامت نازک و ضخیم برای کاربرد مورد نظر خود به فروشگاههای حضوری در پامنار تهران مراجعه کنید. فروشگاه آنلاین رحیمی بازار فلز یکی از قدیمیترین فروشندگان مس و ورق برنجی در سراسر ایران است که میتوانید برای استعلام قیمت مس و برنج و یا مشاوره رایگان، با کارشناسان ما تماس بگیرید. همچنین شما می توانید از طریق واتس اپ نیز با کارشناسان فروش ما در تماس باشید.
جمع بندی
برنج یک آلیاژ است که عمدتاً از مس و روی تشکیل شده است. نسبتهای این دو عنصر میتوانند تغییر کنند تا انواع مختلفی از برنج با ویژگیهای متفاوت ایجاد شود. آلیاژهای برنج میتوانند با تنظیم ترکیب و افزودن عناصر دیگر به منظور برآوردن نیازهای خاص، تغییر داده شوند و برای استفاده در صنایع و کاربردهای مختلف ارائه دهند.
بیشتر بخوانید:
بررسی ورق برنجی، انواع ورق برنج
مهم ترین تفاوت بین مس، برنج و برنز